Na czym polega dostępność strony internetowej (WCAG, A11Y)?

Dostępność strony internetowej – inaczej Accessibility (skrót: A11Y) – to po prostu zapewnienie, że każdy użytkownik może swobodnie korzystać z witryny, niezależnie od swoich ograniczeń czy niepełnosprawności.
Nie chodzi tu tylko o duży tekst czy „kontrastową wersję strony”, ale o przemyślane podejście do projektowania – takie, które nie wyklucza nikogo.
Spis treści:
Komu służy dostępna strona?
Dostępność cyfrowa wspiera osoby z różnymi potrzebami:
- osoby niewidome i słabowidzące (korzystające z czytników ekranu)
- osoby niesłyszące i niedosłyszące
- osoby z ograniczoną mobilnością (np. poruszające się wyłącznie klawiaturą)
- osoby starsze (np. z trudnościami poznawczymi)
- osoby z dysleksją lub neuroatypowościami
- każdego z nas w trudnych warunkach (np. słabe połączenie, ekran w pełnym słońcu)
Dostępność to nie nisza – to nowy standard.
WCAG – co to takiego?
WCAG 2.1 (Web Content Accessibility Guidelines) to zestaw wytycznych określających, jak projektować strony internetowe, by były dostępne. W skrócie: chodzi o to, żeby strona była:
- Postrzegalna – np. zapewniała dobry kontrast, alternatywne opisy obrazków
- Funkcjonalna – możliwa do obsługi np. samą klawiaturą
- Zrozumiała – z logiczną strukturą nagłówków, formularzy i nawigacji
- Solidna – działająca poprawnie z różnymi przeglądarkami i technologiami wspomagającymi
To nie są „dodatki”, tylko fundamenty dobrej strony internetowej.
Czy tylko instytucje publiczne muszą to wdrażać?
Dla urzędów, szkół i innych podmiotów publicznych dostępność cyfrowa jest obowiązkowa – tak mówi ustawa z 2019 roku. Ale coraz więcej firm i organizacji prywatnych też idzie tą drogą z dwóch powodów:
- świadomość społeczna rośnie – użytkownicy cenią inkluzywne rozwiązania
- Google lubi dostępność – strony zgodne z WCAG są zwykle lepiej oceniane w SEO
Przykłady elementów, które wpływają na dostępność strony
- Teksty o wysokim kontraście, odpowiednio dużej czcionce
- Nagłówki uporządkowane logicznie (H1 → H2 → H3)
- Alternatywne opisy dla grafik
- Linki i przyciski, które mają zrozumiałe etykiety
- Formularze z opisanymi polami i komunikatami o błędach
- Możliwość obsługi całej strony bez użycia myszy
- Responsywność i brak przeszkód na urządzeniach mobilnych
- Treści napisane prostym językiem
Czy dostępna strona będzie „brzydka”?
Zdecydowanie nie!
To jeden z najczęstszych mitów – że dostępność oznacza rezygnację z estetyki. Tymczasem nowoczesne strony mogą być:
- piękne wizualnie,
- zgodne z identyfikacją marki,
- i jednocześnie w pełni dostępne.
Kluczem jest przemyślany projekt, nie kompromisy.
Techniczna strona dostępności
Nie trzeba znać całej specyfikacji WCAG, by tworzyć lepsze strony – ale warto współpracować z osobami, które:
- rozumieją technologie asystujące (czytniki ekranu, klawiatury specjalistyczne)
- potrafią pisać semantyczny, czysty kod
- dbają o UX i UI z myślą o wszystkich użytkownikach
Dostępność zaczyna się już na poziomie struktury HTML i logicznego układu treści – to nie tylko kolorystyka czy wersja tekstowa.
Podsumowanie
- Dostępność strony oznacza, że każdy użytkownik może z niej skorzystać, niezależnie od ograniczeń
- WCAG 2.1 to konkretne wytyczne, które da się wdrożyć bez rezygnacji z estetyki
- Dla instytucji publicznych dostępność jest obowiązkowa, ale prywatne firmy też zyskują na jej wdrożeniu
- Dobra strona to taka, która łączy design z troską o użyteczność
- A11Y nie jest kosztem – jest inwestycją w jakość i wizerunek